Nowa – stara metformina. O czym piszą klinicyści?
Konsensus ADA/EASD - zaleca metforminę na każdym etapie leczenia cukrzycy typu 2. Stwierdzenie banalne i wydawałoby się oczywiste. A jednak może być rozumiane różnie. Szkoda, zawsze miałem przekonanie, że medycyna jest nauką na tyle ścisłą, że 2x2=4. Wskazania do niej ulegają z roku na rok poszerzeniu, co wynika z efektywnego działania ograniczającego wzrost glikemii poposiłkowej przy jednoczesnym neutralnym wpływie na masę ciała i plejotropowego korzystnego działaniu także na układ sercowonaczyniowy, profil lipidowy, ryzyko występowania i progresji nowotworów, efekt inkretynowy, obniżenie ciśnienia tętniczego krwi, na hemostazę i parametry stany zapalnego.
Nie bardzo rozumiem konstatację prof. Danuty Śliwonik-Janeczko o efektywnym działaniu hipoglikemizującym metforminy. Takie sformułowania powodują u lekarzy lęk przed stosowaniem dawek terapeutycznych. Pani profesor nie ma problemu ze stosowaniem tradycyjnych 3 dawek. Konkluduje: wystarczy odpowiednio pacjentowi przedstawić zalety tej substancji i opory znikają.
Niestety nie znikają liczne objawy dyspeptyczne przy takim dawkowaniu i prędzej czy później (na podstawie mojej obserwacji) chory nie jest w stanie przyjmować leku w ten sposób. Osobiście nigdy nie obserwowałem hipoglikemii po metforminie i mam o niej jak najlepszą opinię, jako o stabilizatorze glikemii okołodobowej. Stosuję najczęściej formę XR, czy SR jednorazowo na noc powyżej 2000 mg. Przy takim dawkowaniu spostrzegam najmniej działań ubocznych i tym samym najlepszą compliance. Forma okołodobowa jest zdecydowanie lepiej tolerowana i stosuję ją u pacjentów z niedawno rozpoznaną cukrzycą, czasowo łącznie z insuliną w 1 dawce dziennej okołodobowego analogu z następowym jej odstawieniem po przełamaniu glukotoksyczności. Mimo to zawsze odstawiam metforminę, jeżeli chory ma zbyt nasilone działania uboczne, po czym po pewnym czasie próbuję ponownie od najmniejszej dawki po weryfikacji interakcji z innymi lekami, jakie pacjent zażywa. Prawdziwe przeciwwskazanie występuje rzadko np. przy zaawansowanej niewydolności nerek, tj. eGFR<60. W okolicznościach, gdy niewydolność nerek nie jest zaawansowana albo, gdy współistnieje niewydolność krążeniowooddechowa stosuję metforminę w dawce o połowę mniejszej. Tylko czasami, celem skłonienia pacjenta do przestrzegania zaleconych 4 posiłków dziennie ordynuję 4x500mg albo 3x500mg +1000mg na noc. Zauważyłem, że u osób z BMI 3035kg/m² dawka 3050mg/d jest skuteczna dla wyhamowania neoglikogenezy nocnej w monoterapii u chorych z pogranicza lub zespołem metabolicznym. Glucophage XR (w dawkach 500, 750mg) oraz Metformax SR (w dawce 500mg) są dość dobrze tolerowane przez przewód pokarmowy o ile postępuję metodycznie, zwiększając dawkę z tygodnia na tydzień, (1xdz na noc) do 2500mg/d i włączając doustny lek przeciwcukrzycowy z innej grupy (SU, gliptyny). W takiej konstelacji nigdy nie łączę metforminy z akarbozą w jednym czasie a odległość czasowa 2 posiłków redukuje objawy dyspeptyczne. Jeżeli nie jest to możliwe rezygnuję z akarbozy, zmniejszając dawkę metforminy. Ryzyko wystąpienia kwasicy mleczanowej u chorych leczonym metforminą nawet z umiarkowaną hipoksją jest niewielkie i pokutuje jako straszak dla specjalizantów. Często zdarza mi się ordynować nierefundowany mimetyk inkretynowy, np. inhibitor DPP-IV Galvus (wildagliptyna), który łączę z metforminą. Niestety nie ma u nas preparatu łączonego metforminy z gliptyną (Eucreas), a szkoda, mogłoby to, jak się spodziewam wyraźnie wpłynąć na polepszenie compliance.
Ostatnio zaleca się metforminę do leczenia chorych z cukrzyca typu 1 z otyłością i dużą insulinoopornością z dobrymi wynikami. Jest to jednak obszerny temat na osobne doniesienie.
 |
|
|
Przy wyniku ponad 20 pkt ze względu na wysokie ryzyko cukrzycy zgłoś się do diabetologa w celu weryfikacji.
|
|
Nasze pasje i zainteresowania
Nasze biebrzańskie peregrynacje - in memoriam
Bagna i torfowiska Biebrzy, jej fauna i flora unikatowe w skali świata, depozyt natury dla przyszłych pokoleń. Wszechobecna komercja nieproszona i nachalna wciska się zewsząd za sprawą ludzi, którzy posiadając pieniądze uważają, że są koroną stworzenia. Zatem wszystko im wolno i wszystko im się należy. Obca im jest zasada życia, jaką na 300 lat przed Chrystusem wyartykułował Epikur: umiarkowanie uważamy za największe dobro nie dlatego, abyśmy w ogóle mieli poprzestawać na małym, ale dlatego, żebyśmy nauczyli się żyć skromnie w przeświadczeniu, że najlepiej korzystają z dóbr ci, którzy ich najmniej pożądają. Uczmy się cieszyć każdą chwilą, która nie jest bolesna… Chciałoby się rzec: co za czasy, co za ludzie. Czasami nie mogę oprzeć się wrażeniu, że żyjemy w eschatonie.
Więcej…Listy Pliniusza Młodszego do Kalpurni I w.n.e. (z cyklu oblicza mistrzów)
…Pliniusz zapewnia swoją Kalpurnię. Piszesz, że moja nieobecność niemało Cię dręczy, a jedyną pociechę w tym znajdujesz, że zamiast mnie masz moje zwoje i nieraz nawet kładziesz je na tym miejscu, gdzie ja sam przebywałem. Dobrze mi, że mnie szukasz, miło, że zadowalasz się taką pociechą.
List Gustawa Flauberta do Colet (z cyklu oblicza mistrzów)
…mężczyzna kochający swą praczkę będzie z nią zaznawał rozkoszy, mimo iż będzie wiedział, że jest głupia; ale jeżeli kobieta kocha prostaka, jest to zapoznany geniusz, dusza wybrana itd., tak iż wskutek tej wrodzonej skłonności do zezowania nie widzą one prawdy, gdy ją się spotyka, ani piękna tam, gdzie ono się znajduje.
List Wolfganga Amadeusza Mozarta do Konstancji (z cyklu oblicza mistrzów)
Tymczasem wszystkiego dobrego - korzystaj ze swojego
błazna stołowego, ale myśl o mnie, mów o mnie i kochaj
mnie zawsze tak, jak ja zawsze będę kochał moją
Stanzi-Marini i jej... Stu!... knaller..., paller..., sznip..., sznap...,
sznur..., sznepperl..., snai!
Lili Marleen – szlagier czasu strasznej wojny
Norbert Schultze skomponował muzykę do piosenki „Lili Marleen” w 1938 roku do tekstu Hansa Leipa z 1915 r. Piosenka stała się wielkim przebojem muzycznym w czasie II wojny światowej. Zawdzięczała go nie tylko własnej urodzie, ale i ekspresyjnemu wykonaniu aktorki niemieckiej o obywatelstwie amerykańskim - Marleny Dietrich, występującej dla żołnierzy amerykańskich.
Dietetyka
Ogólne zasady żywienia w cukrzycy cz.2
Tłuszcze należy spożywać w ograniczonych ilościach. Ich głównym źródłem powinny być oleje roślinne i margaryny miękkie. Oliwa z oliwek i olej rzepakowy zawierają jedno-nienasycone kwasy tłuszczowe, mogą być więc spożywane na surowo lub stosowane do obróbki termicznej potraw. Olej słonecznikowy i sojowy to źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego powinny być spożywane jedynie na surowo. Nie zaleca się spożywania smalcu i słoniny. Zawartość tłuszczu w diecie chorego na cukrzycę powinna dostarczyć 30–35% wartości energetycznej diety. Tłuszcze nasycone powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej diety.
Więcej…Ogólne zasady żywienia w cukrzycy cz.1
Stanowisko lekarzy jest takie, że żywienie chorych z cukrzycą opiera się na zasadach racjonalnego żywienia ludzi zdrowych. Normy dziennego zapotrzebowania na energię, podstawowe składniki odżywcze, a także witaminy i składniki mineralne są opracowane i od dawna dostępne. Naszym celem jest doprowadzenie do sytuacji, gdzie szacunkowo (dawnej mówiło się „na oko”) można ocenić na podstawie menu dziennego, mianowicie jaka była kaloryczność dzienna, czy nie za duża w stosunku do spalania cukru przez organizm i czy niezbędne składniki tj, główne grupy pokarmowe (białka, tłuszcze i właśnie węglowodany złożone) makro i mikroelementy, witaminy i woda zostały w należny sposób uzupełnione.
Więcej…Nadmiar przeciwutleniaczy może szkodzić
Większość doniesień prasowych podkreśla pozytywne skutki zjadania przeciwutleniaczy. Dzieję się tak, gdy naszym głównym źródłem przeciwutleniaczy jest żywność. Jeżeli jednak przesadzimy z przyjmowaniem przeciwutleniaczy jako suplementów, może to wywołać również negatywne skutki – donoszą naukowcy z Kansas State University. Badacze sprawdzali możliwość poprawienia metabolizmu mięśni szkieletowych, poprzez wykorzystanie przeciwutleniaczy. Paradoksalnie okazało się, że zbyt duża dawka przeciwutleniaczy daje efekt odwrotny. Przeciwutleniacze usuwając ze środowiska nadtlenek wodoru, który co prawda jest silnym utleniaczem, ale z drugiej strony wspomaga rozszerzanie się małych naczyń krwionośnych.
Więcej…Jeszcze raz o żywieniu z epoki paleolitu
Bardzo interesującym zjawiskiem jest rozwój ruchu paleo, którego zwolennicy odrzucają oficjalny paradygmat medyczno-żywieniowy i jego narzędzia badawcze, jako błędne z antropologicznego i ewolucyjnego punktu widzenia.
Zdrowe odżywianie – krytycznie
Zalecenia dotyczące tzw. „zdrowego odżywiania” wyrządziły ludziom wiele złego, a współczesna nauka o żywieniu stwarza jedynie pozory naukowości. Historia zmagań konkurencyjnych paradygmatów: hipotezy węglowodanowej i hipotezy tłuszczowo-cholesterolowej w leczeniu chorób cywilizacyjnych jest pouczająca. Ta pierwsza wywiedziona z badań nad otyłością, koncentrowała się nad szkodliwą rolą węglowodanów, których nadmiar w diecie powoduje problemy z przemianą materii i w rezultacie otyłość i cukrzycę typu 2 – oraz przyczynia się do wielu schorzeń cywilizacyjnych. Hipoteza tłuszczowo-cholesterolowa jest jej zaprzeczeniem. Wywiedziona z poszukiwań przyczyn choroby wieńcową za problemy zdrowotne obwinia tłuszcze, szczególnie tłuszcze nasycone. To one mają wywoływać choroby serca, bo podnoszą poziom „złego” cholesterolu oraz powodują otyłość (teoria bilansu energetycznego).
Więcej…Licznik odwiedzin
 | dzisiaj | 41 |
 | wczoraj | 291 |
 | w tym tygodniu | 722 |
 | w tym miesiącu | 2893 |