Jak zapobiegać odleżynom? (pytanie do strony)

Najczęstszym i najważniejszym czynnikiem wywołującym odleżyny jest długotrwały ucisk na skórę i tkankę podskórną. Częsta zmiana pozycji oraz poruszanie się są podstawą zmniejszania ryzyka odleżyn. Zmiany pozycji ciała co 2 godz. uwzględniając ułożenia na obu bokach, plecach i brzuchu (przy zachowanej wydolności oddechowej). Pamiętaj zawsze o stabilizacji. Pozycja ciała powinna być stabilna poprzez zastosowanie klinów podporowych. Niebezpieczne dla chorego, z powodu zagrożenia powstaniem odleżyn, jest ułożenie w pozycji półleżącej lub półsiedzącej.

Pozycje te sprzyjają ześlizgiwaniu się, a pacjent zapiera się piętami o podłoże. Powoduje to powstanie odleżyn nie tylko na piętach, ale także w okolicy kości krzyżowej, ogonowej i w rzucie guzów kulszowych. Gdy doszło do powstania odleżyny, to chory nie powinien leżeć lub siedzieć na odleżynie. Jeżeli chory stale leży, należy zapobiegać kontaktowi pomiędzy wyniosłościami kostnymi, takimi jak kolana lub kostki, używając poduszek i klinów piankowych zabezpieczonych pokrowcami z naturalnych włókien. Każdy pacjent narażony na wystąpienie odleżyn powinien być ułożony na urządzeniu redukującym ucisk: jak materac pneumatyczny statyczny, naprzemienny, materac piankowy, żelowy lub wodny. W badaniach porównujących efektywność materacy wykazano, ze zmiennociśnieniowe materace znacznie lepiej zapobiegają tworzeniu się odleżyn. W przypadku korzystania z wózka zmieniaj pozycję siedzenia. Chory powinien unosić się co 15-20 minut, aby chwilowo odciążyć miejsca nadmiernie obciążone i ułatwić lepsze ukrwienie tej okolicy, jeśli jest to niemożliwe siedzenie w wózku nie powinno trwać dłużej niż 2-3 godziny. Stosować należy poduszki zmiennociśnieniowe lub inne, odciążające okolicę guzów kulszowych i rozkładające ciężar ciała na większy obszar. Jeśli osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim nie może wykonać powyższych zaleceń samodzielnie, opiekun musi jej w tym pomóc. Aby zapobiec powstaniu odleżyn, należy kontrolować skórę pacjenta przynajmniej raz dziennie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na uwypuklenia kostne (głównie okolica krzyżowa, kończyny – łokcie, pięty). Optymalnie jest, gdy odbywa się to w czasie wykonywania zabiegów higienicznych oraz przy zmianie ułożenia chorego. Zwracać trzeba uwagę na odparzenia (okolica pachwin, pach, u kobiet również okolica pod piersiami). Toaleta całego ciała jest nieodzowna przy zapobieganiu odleżynom. Podczas oczyszczania należy zadbać o minimalizowanie siły i tarcia, któremu poddawana jest skóra. Jeśli nietrzymanie moczu lub kału powoduje dodatkowe zanieczyszczenia, skóra powinna być oczyszczana tak szybko, jak to możliwe, by ograniczyć podrażnienia chemiczne. Narażenie skóry na wilgoć w związku z nietrzymaniem moczu i stolca można zmniejszyć stosując produkty specjalnie zaprojektowane do absorbowania wilgoci (wkładki, podkłady, pieluchomajtki). Do pielęgnacji obłożnie chorych z nietrzymaniem moczu i stolca stosuje się piankę i wilgotne chusteczki Aloe Vesta oraz krem ochronny SensiCare, mycie mydłem o pH 5, 5 – neutralnym. Najlepiej, jeśli jest to mydło w płynie lub specjalny żel do kąpieli. Ważne jest dokładne osuszenie powierzchni skóry w okolicy fałdów, gdzie sąsiednie powierzchnie wzajemnie się stykają. Po umyciu stosować na skórę oliwkę lub balsam nawilżająco-natłuszczający oraz zabiegi poprawiające ukrwienie skóry: masaż i oklepywanie (masaż tylko wtedy, gdy nie ma zmian na skórze). Nie wolno rozcierać gwałtownie ciała pacjenta, ponieważ powstałe tarcie może uszkodzić skórę i głębiej położone tkanki. Nie należy razem stosować środków natłuszczających i pudrów, ponieważ tworzy się wówczas rodzaj skorupy, która może stać się przyczyną zmian prowadzących do powstania odleżyny. Należy dbać o dostęp powietrza. Ważna jest dbałość o czystość bielizny osobistej i pościelowej. Dostęp do łóżka powinien być z każdej strony tak, aby można było wygodnie pielęgnować pacjenta. Łóżko powinno być codziennie prześcielone, a prześcieradło dobrze naciągnięte. Pościel nie może być krochmalona, a osoba sprawująca opiekę powinna zwrócić uwagę, czy chory nie leży na szwach, guzikach, okruszkach. Unikać kółek pod łokcie i pięty, chyba, że są wykonane z odpowiednich materiałów (najlepiej kupować je w sklepach medycznych lub zaopatrzenia ortopedycznego, a przed zakupem sprawdzić charakterystykę tych wyrobów).