Suplementy ziołowe o działaniu przeciwcukrzycowym - czy są przydatne do leczenia cukrzycy typu 2
Mamy suplementy diety z morwą białą, reklamowane jako środek idealny dla diabetyków oraz wspomagający odchudzanie. W tradycyjnej medycynie chińskiej morwa biała jest stosowana od wieków w leczeniu cukrzycy. Do dziś w Japonii sprzedawane są olbrzymie ilości tych preparatów. W Europie zaczęto uprawiać ją od XI wieku. Owoce morwy przypominają wyglądem jeżyny. Są jadalne, o lekko mdłym, słodko-kwaśnym smaku. Jako surowiec leczniczy stosuje się owoce, liście oraz korę z korzenia morwy. Ekstrakt z liści morwy białej zawiera substancje spowalniające działanie enzymów biorących udział w trawieniu węglowodanów.
Podobnie działa ekstrakt z liści gurmaru, gdzie głównym składnikiem są kwasy gymnemowe, wpływające korzystnie na działanie mechanizmu, który blokuje nadmierne wchłanianie glukozy. Dzięki tym substancjom część węglowodanów pozostaje niestrawiona i wydalona z organizmu. Z kolei owocnia fasoli bogata w związki chromu, zwiększa wrażliwość organizmu na insulinę, hamuje działanie enzymów powodujących rozpad insuliny, zwiększa wydzielanie insuliny przez komórki trzustki. Korzeń cykorii - zmniejsza wchłanianie glukozy w jelitach. Liść pokrzywy - zmniejsza wchłanianie glukozy z przewodu pokarmowego, pobudza wysepki Langerhansa w trzustce do produkcji insuliny. Picie naparów z tego typu ziołowymi specyfikami czy zażywanie kapsułek nie zastępuje prawidłowej diety cukrzycowej, przyjmowanych leków oraz aktywnego trybu życia, związanego z odpowiednią ilością pracy mięśniowej. Inny naturalny kompleks ziołowy działający podobnie, uzupełniający dietę dla diabetyków zawiera (μg) : chmiel zwyczajny (1,8); owies zwyczajny (1,8); centauria pospolita (0,8); świetlik łąkowy (0,8); borówka czernica (1,8); widłak goździsty (0,0018), stosowany jest doustnie w kroplach. Generalnie: suplementy diety dla cukrzyków nie mogą być stosowane jako jej zamienniki. Jeżeli pisze się o nich, że zapewniają odpowiedni poziom glukozy we krwi, prawidłowe funkcjonowanie komórek trzustki, prawidłową gospodarkę węglowodanową, odpowiedni poziom insuliny we krwi, jest to nadużycie. Z drugiej strony w nielicznych badaniach udowodniono, że:- zmniejszają glikemię na czczo
- zmniejszają stężęnie cholesterolu LDL i triglicerydów
- zmniejszają stężenie cholesterolu HDL
- hamują wzrost glikemii w doustnym teście tolerancji glukozy
- upośledzają wchłanianie węglowodanów z przwodu pokarmowego - działanie podobne do inhibitora alfa-glukozydazy (Adeksa, Glucobay).
Nie ma jednak wystarczających dowodów na skuteczność tego typu leczenia. Są dowody na to, że w stanie przedcukrzycowym (HbA1c 6,0-6,5%) działają korzystnie i są pomocne w opóźnianiu wystąpienia choroby. Nie spełniają jednak roli uzupełniającej w stosunku do leków z syntezy chemicznej i nie powinno się ich łączyć. Czy zatem my lekarze możemy zalecać lub zabraniać, albo przynajmniej ostrzegać chorych przed tą formą samo leczenia? Tak, powinniśmy zadbać o rzeczowe wyjaśnienie ich usytuowania w procesie leczenia, tak, aby chorzy tego nie przeceniali i nie odmawiali stosowania właściwych leków, kiedy staje się to niezbędne. Należy zachować ostrożność w przypadku osób stosujących terapię insulinową lub doustne leki hipoglikemizujące, gdyż składniki preparatów ziołowych mogą zwiększyć efekt hipoglikemiczny równolegle stosowanych leków i może okazać się konieczne obniżenie ich dawkowania. Osoby z łagodną cukrzycą typu 2 z lub bez zespołu metabolicznego powinny monitorować poziom glukozy we krwi podczas stosowania produktu i skonsultować się z lekarzem, bowiem mogą okazać się niewystarczające. Produkty te są przeciwwskazane dla kobiet w ciąży i karmiących piersią. Nie należy ich stosować w przypadku nadwrażliwości na którykolwiek ze składników preparatu. Generalnie osoby w starszym wieku nadużywają mieszanek ziołowych i usiłują leczyć się większą ich ilością ukierunkowaną na różne schorzenia. Kończy się to zazwyczaj ostrym zespołem zaburzeń trawiennych, niestety także poważnymi zatruciami. Należy przestrzec naszych podopiecznych przed zażywaniem tych suplementów „wzbogaconych” witaminami B6, B12, E, chromem, kwasem foliowym, ponieważ łatwo o ich przedawkowanie. Jeżeli pochodzą z różnych preparatów i są zażywane wielokrotnie w ciągu dnia mogą doprowadzać do toksycznej kumulacji. Proceder jest niebezpieczny, zwłaszcza przy tak ułatwionej dystrybucji. Portale internetowe umożliwiają szybkie zamówienie leków i suplementów odbieranych w jednej z 1693 aptek na terenie całej Polski.