POMPA INSULINOWA: Pompa insulinowa jest niewielkim urządzeniem umożliwiającym stałe dostarczanie organizmowi insuliny bez konieczności robienia wielokrotnych zastrzyków.
Główny element pompy to elektronicznie sterowany, precyzyjny silniczek, który działa poprzez tłok na wkład z insuliną, powodując wstrzykiwanie dokładnie odmierzonej dawki hormonu. Insulina jest pompowana okołodobowo przez zestaw infuzyjny: specjalny cienki dren połączony z igłą wbitą pod skórę. Wkłucie pozostaje w jednym miejscu przez ok. 1- 3 dni, po czym jego usytuowanie, jak i sam zestaw, należy zmienić. Insulina jest podawana przez pompę na dwa sposoby. Dawkę bazową pompa podaje bez względu na to czy spożywa się jakieś posiłki czy też nie. Natomiast bolusy - jednorazowe duże dawki - wstrzykiwane są przed posiłkiem. Pacjent może zaprogramować dozowanie insuliny z dokładnością do 0,1 jednostki. Żadna igła czy nawet najnowocześniejszy pen nie daje takiej możliwości.
Przy stosowaniu pompy całkowite zapotrzebowanie na insulinę zmniejsza się o 15 -20%. Mniej jest także ukłuć (zamiast kilku dziennie - jedno raz na kilka dni). Ponadto pompa ma wbudowany alarm, który włącza się w przypadku wystąpienia usterek. Każda sytuacja alarmowa ma przypisany do niej sygnał. Można więc od razu zorientować się, czy np. wyczerpały się baterie czy też zabrakło insuliny. Jednak pompa nie jest w stanie całkowicie zastąpić zdrowej trzustki, więc jego używanie wcale nie zwalnia z konieczności kontrolowania poziomu cukru we krwi. Czasem nawet konieczne są częstsze pomiary.
W fazie badań klinicznych znajduje się już nowa generacja tych urządzeń. Są one w całości wszczepiane pod skórę, połączone z miernikiem poziomu glukozy i kontrolowane za pomocą małego „pilota".
PLUSY: Stosowanie pompy daje większą swobodę w przestrzeganiu zarówno pory jak i składu posiłku (oczywiście po odpowiednim ustawieniu czasu i wielkości bolusa).
Można spać do woli, nie martwiąc się o poziom cukru po przebudzeniu. Odpowiednio ciągły wlew insuliny utrzymuje glikemię na optymalnym poziomie przez całą dobę.
Wiesz, że stale masz przy sobie insulinę i bez problemu możesz ją sobie zaaplikować. Wszystko ogranicza się do sięgnięcia po pompę i naciśnięcia kilku guzików. Dostrzyknięcie dodatkowej dawki insuliny jest dużo prostsze i dyskretniejsze niż w przypadku użycia pena czy strzykawki. Łatwiej jest zapanować nad niedocukrzeniami. Zapasy insuliny w naszym organizmie są tak niewielkie (zamiast kilku, czy kilkunastu jednostek insuliny długodziałającej mamy ułamek jednostki insuliny bardzo krótko działającej), bardzo często wystarczy na kilka minut wyłączyć pompę i glikemia wraca do normy. Jedną z największych zalet jest precyzja. Spróbujcie przy pomocy strzykawki podać np. 0.3 jednostki insuliny. Jest to oczywiście możliwe, ale nieporównywalnie trudniejsze od wykonania tej samej operacji przy użyciu pompy. Dzięki niezwykłej dokładności i stałemu dopływowi insuliny metoda leczenia cukrzycy z wykorzystaniem pomp insulinowych daje dobre efekty. Co by o nich nie mówić, są one jednak w swym działaniu najbardziej zbliżone do funkcjonowania zdrowej trzustki. Dodatkowa zaleta jaką jest pamięć, pozwala na zapomnienie o notatkach (oczywiście nie całkowicie). W pamięci pompy przechowywane jest ok. 10 ostatnich bolusów (wraz z czasem i datą podania) i alarmów. Wszystko co trzeba zrobić to przejrzeć wieczorem pamięć naszej pompy i uzupełnić notatki w dzienniku.
MINUSY: Zakup pompy to wydatek niebagatelny, w grę wchodzi kilka do kilkunastu tysięcy złotych. To jest najpoważniejsza wada tego sprzętu, po prostu nie każdego na niego stać, bez względu na to jak jest pomocny. Wypada więc czekać na moment, w którym ta forma terapii zacznie być dotowana z budżetu państwa. Najczęstszym powikłaniem terapii pompą są infekcje miejsca wkłucia. Poza tym wkłucia mocowane są specjalnym przylepcem, który u niektórych pacjentów podrażnia skórę w okolicach miejsca wkłucia, co praktycznie eliminuje takiego chorego z kontynuowania leczenia tą metodą. Małe zapasy insuliny czynią pacjenta bardziej wrażliwym na przerwy w dostarczaniu insuliny, grożące gwałtownym rozwojem kwasicy ketonowej. Dla niektórych kłopotliwa może być konieczność wykonywania częstszych oznaczeń poziomu cukru we krwi. Niektórzy po prostu nie są w stanie zaufać maszynie. Niektórzy przez fakt podłączenia do automatu czują się jeszcze bardziej chorzy i niepełnosprawni. Można nie akceptować tego, że pompę zawsze trzeba mieć przy sobie, przez 24 godziny na dobę. Pompa wzbudza ciekawość i przyciąga uwagę innych, a obecność nieodłącznego automatu może być czasem kłopotliwa. Podobnie jak alarmu, który może nas zaskoczyć o każdej porze, zmuszając nas do interwencji, choć nie musimy mieć na to ochoty.
W dniu 26. 11.2008 r. refundacja pomp insulinowych dla dzieci do 18 roku życia stała się faktem zapisanym w prawie medycznym. Nareszcie pompy insulinowe uzyskały status urządzeń medycznych, których zakup jest pokrywany ze środków medycznych NFZ. Rozporządzenie określa czynniki, które szczególnie predysponują do otrzymania pompy, takie jak: niestabilność choroby, efekt brzasku, ciężkie hipoglikemie czy istniejące już powikłania. Oczywiście dziecko musi być przysposobione do terapii pompowej w ośrodku, który uzyskał kontrakt na to świadczenie (oddziały szpitalne oraz poradnie dziecięce o profilu diabetologicznym lub endokrynologicznym). Aktualnie szpitale przygotowują konkurs ofert i ruszają przetargu. Wprowadzono dwojaką „wagę jednostki rozliczeniowej”, dla dzieci do 6 roku życia wynosi ona 750 punktów. Bowiem najmłodsi potrzebują skokowej regulacji dozowania dawek o mniejszej wartości niż 0,1j/godz. a jest to sprzęt bardziej precyzyjny oraz w grupie dzieci od 6 do 18 roku życia - 680 punktów, gdzie tak małe dawki insuliny nie są już potrzebne. Kontraktowanie świadczenia na terapię pompami insulinowymi ma na celu zaopatrzenie chorego w urządzenie oraz edukację dziecka i opiekunów umożliwiającą pełną samodzielność w obsłudze pompy i wymianę osprzętu. Po 18 roku życia nie ma jak na razie możliwości refundacji tak drogiego sprzętu (od 4 tyś. do 17 tyś zł) dla dorosłych cukrzyków, którzy mają takie medyczne wskazania (chwiejność cukrzycy, brak poczucia wstępnej fazy hipoglikemii, skłonność do niewyrównania metabolicznego z nasiloną ketogenezą u szczupłych dorosłych, w cukrzycy typu LADA itd.). Bardzo mocny lobbing na refundacje przynajmniej osprzętu do pomp cukrzyków dorosłych nie uzyskał akceptacji urzędników NFZ. Na podstawie własnych doświadczeń z tego typu sprzętem do podaży insuliny w ciągłym wlewie podskórnym u dorosłych, oceniam, że pompa sprzęgnięta z systemem monitorowania glikemii (np. 288x dobę) z wizualizacją trendów wzrostu lub spadku poziomów glukozy we krwi na ekranie ciekłokrystalicznym pompy daje najlepsze rezultaty w dochodzeniu do celów leczniczych u tego typu chorych. Dodatkowo można zaprogramować progi alarmowe dla hipo i hiperglikemii, co wyraźnie pomaga w kontroli skuteczności przyjętego algorytmu szybkości podaży insuliny do tkanki podskórnej. Niestety pomaga, ale nie wyręcza chorego, który musi umieć samodzielnie podejmować decyzje w sytuacjach alarmowych oraz optymalizować zmienność okołodobową szybkości wlewu insuliny, dla zachowania przedziału zmienności poziomów glukozy we krwi, stanowiącego cel leczenia. Wielkim dobrodziejstwem dla „słodkich dzieci” jest doroczna akcja Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, która dla przykładu, z funduszy zebranych od ofiarnego społeczeństwa już z na początku 2009 roku zakupiła 470 takich systemów najnowszej generacji dla najmłodszych pacjentów.
Gdzie można uzyskać informacje i zaopatrzyć się w pompę (najważniejsze informacje):
Medtronic Poland Sp. z o.o.; ul. Ostrobramska 101A; 04-041 Warszawa
Tel. 022 465 69 00 Fax. 022 465 69 17;
http://www.minimed.pl/
Z.P.H. WAKAZ; ul. Przyleśna 17; 05-270 Marki
Tel. 022 771 22 97; Fax. 022 781 35 61;
http://www.wakaz.pl/
AKME sp. z o.o.; ul. Postępu 1; 02–676 Warszawa
Tel. 022 853 50 69, 853 50 70, 853 50 72; Fax. 022 853 50 71;
http://www.cozmo.pl/
Roche Diagnostics Sp. z o.o.; Ul. Wybrzeże Gdyńskie 6B; 01-531 Warszawa
Centrala: Tel. 022 481 55 55-56; Fax. 022 481 55 99
Dział Obsługi Klienta; Tel. 022 481 55 23; Fax. 022 481 55 94;
http://www.accu-chek.pl/
System Paradigm 722 z pilotem i transmiterem - 17.285,00 zł
System Paradigm 722 bez pilota, z transmiterem - 16.785,00 zł
Paradigm 715 z pilotem - 11.100,00 zł
Paradigm 715 bez pilota - 10.600,00 zł
Paradigm 712 z pilotem - 8.500,00 zł
Accu-Chek D-TRONplus - 7.260,00 zł
Accu-Chek Spirit - 9.300,00 zł
Wkłucia Accu-Chek
Accu-Chek Flexlink
- miękkie teflonowe wkłucie (8, 10 mm)
- rozłączany dren (30, 60, 80, 110 cm)
- wkłucie wprowadzane pod kątem 90 st.
Accu-Chek Rapid-D Link
- metalowe wkłucie (6, 8, 10 mm)
- rozłączany dren (30, 60, 80, 110 cm)
- wkłucie wprowadzane pod kątem 90 st.
Accu-Chek TenderLink
- miękkie teflonowe wkłucie (13, 17 mm)
- rozłączany dren (30, 60, 80, 110 cm)
- wkłucie wprowadzane pod kątem 45 st.
Wkłucia MiniMed
Quick-set (sertable) Korzystaj z Quick-sertera dla praktycznie bezbolesnego, wkłucia za każdym razem. Nowy Quick-set ma płaski profil, prostą kaniulę i odłącza się na wkłuciu mając cechy, których większość użytkowników pomp szuka w zestawie infuzyjnym. Dla większości ludzi odpowiednia będzie wersja z kaniulą 9 mm. Osoby szczupłe mogą preferować wersję 6 mm.
Sof-set (sertable) Korzystaj z Sof-sertera dla praktycznie bezbolesnego, dokładnego wkłucia za każdym razem. Sof-set posiada 10 cm rozłączenie części końcowe. Łatwa do uchwycenia i obrócenia szybkozłączka jest optymalna dla ludzi z problemami ze wzrokiem lub sprawnością manualną. I w tym przypadku, dla większości pacjentów odpowiednia będzie wersja z kaniulą 9 mm; osoby szczupłe mogą preferować wersję 6 mm.
Silhouette (sertable) Korzystaj z Sil-sertera dla praktycznie bezbolesnego, dokładnego wkłucia za każdym razem. Przy wyjątkowo niskim profilu, Silhouette pozwala Ci decydować pod jakim kątem kaniula zostanie włożona. Odpowiednia dla osób szczupłych, kąt kaniuli można regulować między 20 st. i 40 st. Silhouette oferuje rozłączenie bezpośrednio na wkłuciu.
sertable - wkłucia zakładane przy pomocy specjalnych urządzeń - serterów