ul. Zgierska 2/8, 91-002 Łódź


dr n. med. Zygmunt Trojanowski

specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii


dietetyk - Urszula Sobiecka-Trojanowska
porady dietetyka w zakresie chorób cywilizacyjnych

Zapisy nr tel.: 602-395-601

PRYWATNY GABINET LEKARSKI

ul. Zgierska 2/8, 91-002 Łódź


dr n. med. Zygmunt Trojanowski
specjalista chorób wewnętrznych i diabetologii

dietetyk - Urszula Sobiecka-Trojanowska
porady w zakresie chorób cywilizacyjnych

PRYWATNY GABINET LEKARSKI

Nieznany świat bakterii jelitowych a zaburzenia metaboliczne

Ubiegłoroczny Zjazd Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego ADA 2014 odbył się w San Francisco. Nowością było omówienie znaczenie  bakterii jelitowych w patogenezie cukrzycy i otyłości. Jeszcze przed zakończeniem Human Genome Project zdano sobie sprawę z faktu, że zsekwencjonowanie genomu ludzkiego będzie ogromnym osiągnięciem biologii, ale nie będzie kompletne, dopóki nie zrozumiemy powiązań pomiędzy człowiekiem a mikroorganizmami zasiedlającymi nasz organizm.

HMP (Human Microbiome Project) został zainicjowany, gdy koszty sekwencjonowania DNA zaczęły gwałtownie spadać, a znacznie wzrastała przepustowość badań. Oznacza to wkroczenia mikrobiologii w erę metagenomiki. Badania mRNA (metatranskryptomika), białek (metaproteomika) i sieci metabolicznych (metainteraktomika) jest dopełnieniem metagenomiki i dostarcza informacji o tym, które geny mikroflory są w danych warunkach funkcjonalne. Dotychczasowe badania nad problem otyłości koncentrowały się na aspekcie odżywiana i genetycznych predyspozycjach gospodarza. Badania nad mysimi modelami otyłości wykazały związek mikroflory jelit z otyłością. Bakteryjna mikroflora nie tylko umożliwia wydajniejsze wykorzystywanie węglowodanów zawartych w pożywieniu, ale też ma zdolność do modulowania przetwarzania pokarmu i magazynowania tłuszczu przez gospodarza. Istotne jest wybranie osób o zróżnicowanym stanie zdrowotnym, cierpiących na różne choroby i odnalezienie związku tych dolegliwości z mikroflorą zasiedlającą ich organizmy, a także zsekwencjonowanie DNA próbek środowiskowych z miejsc będących rezerwuarami mikroorganizmów i powiązanie uzyskanych informacji z danymi dotyczącymi wymiany genów i całych mikroorganizmów między nimi a  organizmem człowieka. Zdobyta wiedza znajdzie zastosowanie w tworzeniu testów diagnostycznych, terapiach, działaniach mających na celu polepszenie światowych sieci żywieniowych, a także edukacji zdrowotnej zarówno pojedynczych jednostek jak i całych społeczności. Niestety istnieje też obawa, że powszechnie dostępne wyniki badań mogą stać się groźnym narzędziem o  potencjalnym wykorzystaniu w atakach bioterrorystycznych. Liczba komórek mikroorganizmów w ciele człowieka dziesięciokrotnie przewyższa liczbę naszych własnych somatycznych i  płciowych komórek, a  największa i najbardziej złożona jest zawartość jelita, gdzie liczbę drobnoustrojów szacuje się nawet na 10 do 14-tej komórek, a 1 g kału człowieka zawiera 10 do 12-tej komórek bakterii. Metagenomowe analizy ludzkiego mikrobiomu wykazały, że w jelicie znajduje się 3,3 miliona unikatowych genów, czyli 150 razy więcej niż w naszym własnym genomie, a  różnorodność bakterii jelitowych jest szacowana na ponad 1000 gatunków. W ludzkich jelitach dominuje (Firmicutes, Bacteroidetes, Actinobacteria, Fusobacteria, Proteobacteria, Verrucomicrobia, Cyanobacteria, Spirochaeates). Pytanie o istnienie rdzeniowego mikrobiomu człowieka (core microbiome), czyli zestawu genów, który jest obecny u wszystkich drobnoustrojów badanych osób, jest jeszcze otwarte. W okresie starzenia się człowieka można zaobserwować zmniejszenie liczby Bifidobacterium i  Bacteroides, czemu towarzyszy także spadek liczby rodzaju Lactobacillus oraz proporcjonalny wzrost liczby fakultatywnych beztlenowców, takich jak E.coli. Stosunek Firmicutes do Bacteroidetes znacznie zmienia się w ciągu życia, na początku wzrastając wraz z wiekiem, aby potem znów obniżyć się u  starszych osób. Zmiany tej proporcji mają związek z  otyłością, co wskazuje na inną fizjologię trawienia u starszych ludzi. Mikroorganizmy wpływają w znaczący sposób na równowagę energetyczną i  wspomagają biotransformacje licznych związków chemicznych, do których przeprowadzenia sam organizm człowieka nie jest przystosowany. Dzięki tym ogromnym metabolicznym zdolnościom umożliwiają nam przekształcanie złożonych składników pokarmowych, takich jak błonnik (składniki ścian komórek roślinnych: celuloza, pektyny, hemicelulozy, lignina) czy jelitowa mucyna w  proste cukry, krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SFCA, short chain fatty acid,), głównie octan, propionian, maślan i inne łatwo przyswajalne substancje. Węglowodany zawarte w pożywieniu są trawione przez mikrobiota w jelicie grubym. Ocenia się, że ta mikrobiologiczna fermentacja może dostarczać nawet 10% energii uzyskiwanej z  pożywienia, głównie w  postaci SFCA, która jest wykorzystywana przez komórki gospodarza. Zależności ssaków z ich jelitową mikroflorą są oparte na tolerancji. Zmniejszenie lub zmiana tolerancji gospodarza może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych, takich jak nieswoiste zapalenia jelit (IBD, inammatory bowel diseases) czy zespół jelita drażliwego (IBS, irritable bowel syndrome). Dotychczasowe twarde dane z badań naukowych potwierdzają istotny związek składu mikroflory z  chorobami ogólnoustrojowymi, np. nowotworami, cukrzycą i  otyłością. W cukrzycy typu 2 wykazano, że wraz z wzrostem tłuszczu w diecie wyraźnie zmienia się wskaźnik bakterii z rodzaju Firmicutes do Enterobakteriaceae, co determinuje wzrost sekrecji lipopolisacharydów i nasilenie prozapalnego działania interleukin prowadzących do przewlekłej odpowiedzi zapalnej. Właśnie w cukrzycy typu 2 powiązane jest to zjawisko ze szlakiem sygnałowym insuliny i odpowiedzią układu inkretynowego (GLP-1). Treść jelitowa pobrana od szczupłego szczura bez cukrzycy i wprowadzona do jelita otyłego szczura z cukrzycą, powoduje u niego normalizację glikemii i spadek ciężaru ciała. Przyszłość badań w tym zakresie jest doprawdy fascynująca. Profesor Peter M. Nilsson z Malmo twierdzi, że niedługo w podręcznikach medycyny klinicznej pojawią się rozdziały poświęcone roli mikrobioty i ich konstelacjach klastrowych uwarunkowanych rodzinnie na kształtowanie czynników zagrożenia w chorobach sercowo-naczyniowych. Wydaje się, że uwarunkowane zmianami funkcji i składu mikrobioty jelitowej przewlekłe subkliniczne wielonarządowe stany zapalne naczyń i ich udział w aterogenezie, każą nam zrewidować dotychczasowy sposób podejścia terapeutycznego.

 

Przy wyniku ponad 20 pkt ze względu na wysokie ryzyko cukrzycy zgłoś się do diabetologa w celu weryfikacji.

Nasze pasje i zainteresowania

Nasze biebrzańskie peregrynacje - in memoriam

Bagna i torfowiska Biebrzy, jej fauna i flora unikatowe w skali świata, depozyt natury dla przyszłych pokoleń. Wszechobecna komercja nieproszona i nachalna wciska się zewsząd za sprawą ludzi, którzy posiadając pieniądze uważają, że są koroną stworzenia. Zatem wszystko im wolno i wszystko im się należy. Obca im jest zasada życia, jaką na 300 lat przed Chrystusem wyartykułował Epikur: umiarkowanie uważamy za największe dobro nie dlatego, abyśmy w ogóle mieli poprzestawać na małym, ale dlatego, żebyśmy nauczyli się żyć skromnie w przeświadczeniu, że najlepiej korzystają z dóbr ci, którzy ich najmniej pożądają. Uczmy się cieszyć każdą chwilą, która nie jest bolesna… Chciałoby się rzec: co za czasy, co za ludzie. Czasami nie mogę oprzeć się wrażeniu, że żyjemy w eschatonie.

Więcej…

Listy Pliniusza Młodszego do Kalpurni I w.n.e. (z cyklu oblicza mistrzów)

…Pliniusz zapewnia swoją Kalpurnię. Piszesz, że moja nieobecność niemało Cię dręczy, a jedyną pociechę w tym znajdujesz, że zamiast mnie masz moje zwoje i nieraz nawet kładziesz je na tym miejscu, gdzie ja sam przebywałem. Dobrze mi, że mnie szukasz, miło, że zadowalasz się taką pociechą.

Więcej…

List Gustawa Flauberta do Colet (z cyklu oblicza mistrzów)

…mężczyzna kochający swą praczkę będzie z nią zaznawał rozkoszy, mimo iż będzie wiedział, że jest głupia; ale jeżeli kobieta kocha prostaka, jest to zapoznany geniusz, dusza wybrana itd., tak iż wskutek tej wrodzonej skłonności do zezowania nie widzą one prawdy, gdy ją się spotyka, ani piękna tam, gdzie ono się znajduje.

Więcej…

List Wolfganga Amadeusza Mozarta do Konstancji (z cyklu oblicza mistrzów)

Tymczasem wszystkiego dobrego - korzystaj ze swojego
błazna stołowego, ale myśl o mnie, mów o mnie i kochaj
mnie zawsze tak, jak ja zawsze będę kochał moją
Stanzi-Marini i jej... Stu!... knaller..., paller..., sznip..., sznap...,
sznur..., sznepperl..., snai!

Więcej…

Lili Marleen – szlagier czasu strasznej wojny

Norbert Schultze skomponował muzykę do piosenki „Lili Marleen” w 1938 roku do tekstu Hansa Leipa z 1915 r. Piosenka stała się wielkim przebojem muzycznym w czasie II wojny światowej. Zawdzięczała go nie tylko własnej urodzie, ale i ekspresyjnemu wykonaniu aktorki niemieckiej o obywatelstwie amerykańskim - Marleny Dietrich, występującej dla żołnierzy amerykańskich.

Więcej…

Dietetyka

Ogólne zasady żywienia w cukrzycy cz.2

Tłuszcze należy spożywać w ograniczonych ilościach. Ich głównym źródłem powinny być oleje roślinne i margaryny miękkie. Oliwa z oliwek i olej rzepakowy zawierają jedno-nienasycone kwasy tłuszczowe, mogą być więc spożywane na surowo lub stosowane do obróbki termicznej potraw. Olej słonecznikowy i sojowy to źródło wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, dlatego powinny być spożywane jedynie na surowo. Nie zaleca się spożywania smalcu i słoniny. Zawartość tłuszczu w diecie chorego na cukrzycę powinna dostarczyć 30–35% wartości energetycznej diety. Tłuszcze nasycone powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej diety.

Więcej…

Ogólne zasady żywienia w cukrzycy cz.1

Stanowisko lekarzy jest takie, że żywienie chorych z cukrzycą opiera się na zasadach racjonalnego żywienia ludzi zdrowych. Normy dziennego zapotrzebowania na energię, podstawowe składniki odżywcze, a także witaminy i składniki mineralne są opracowane i od dawna dostępne. Naszym celem jest doprowadzenie do sytuacji, gdzie szacunkowo (dawnej mówiło się „na oko”) można ocenić na podstawie menu dziennego, mianowicie jaka była kaloryczność dzienna, czy nie za duża w stosunku do spalania cukru przez organizm i czy niezbędne składniki tj, główne grupy pokarmowe (białka, tłuszcze i właśnie węglowodany złożone) makro i mikroelementy, witaminy i woda zostały w należny sposób uzupełnione.

Więcej…

Nadmiar przeciwutleniaczy może szkodzić

Większość doniesień prasowych podkreśla pozytywne skutki zjadania przeciwutleniaczy. Dzieję się tak, gdy naszym głównym źródłem przeciwutleniaczy jest żywność. Jeżeli jednak przesadzimy z przyjmowaniem przeciwutleniaczy jako suplementów, może to wywołać również negatywne skutki – donoszą naukowcy z Kansas State University. Badacze sprawdzali możliwość poprawienia metabolizmu mięśni szkieletowych, poprzez wykorzystanie przeciwutleniaczy. Paradoksalnie okazało się, że zbyt duża dawka przeciwutleniaczy daje efekt odwrotny. Przeciwutleniacze usuwając ze środowiska nadtlenek wodoru, który co prawda jest silnym utleniaczem, ale z drugiej strony wspomaga rozszerzanie się małych naczyń krwionośnych.

Więcej…

Jeszcze raz o żywieniu z epoki paleolitu

Bardzo interesującym zjawiskiem jest rozwój ruchu paleo, którego zwolennicy odrzucają oficjalny paradygmat medyczno-żywieniowy i jego narzędzia badawcze, jako błędne z antropologicznego i ewolucyjnego punktu widzenia.

Więcej…

Zdrowe odżywianie – krytycznie

Zalecenia dotyczące tzw. „zdrowego odżywiania” wyrządziły ludziom wiele złego, a współczesna nauka o żywieniu stwarza jedynie pozory naukowości. Historia zmagań konkurencyjnych paradygmatów: hipotezy węglowodanowej i hipotezy tłuszczowo-cholesterolowej w leczeniu chorób cywilizacyjnych jest pouczająca. Ta pierwsza wywiedziona z badań nad otyłością, koncentrowała się nad szkodliwą rolą węglowodanów, których nadmiar w diecie powoduje problemy z przemianą materii i w rezultacie otyłość i cukrzycę typu 2 – oraz przyczynia się do wielu schorzeń cywilizacyjnych. Hipoteza tłuszczowo-cholesterolowa jest jej zaprzeczeniem. Wywiedziona z poszukiwań przyczyn choroby wieńcową za problemy zdrowotne obwinia tłuszcze, szczególnie tłuszcze nasycone. To one mają wywoływać choroby serca, bo podnoszą poziom „złego” cholesterolu oraz powodują otyłość (teoria bilansu energetycznego).

Więcej…

Licznik odwiedzin

735225
dzisiajdzisiaj213
wczorajwczoraj110
w tym tygodniuw tym tygodniu481
w tym miesiącuw tym miesiącu3330