Co kryje się w żywności przemysłowej, którą codziennie nabywamy w sklepach?

Według polskiego prawa dodatek do żywności może być dopisany do listy gdy:

  • istnieje technologiczna konieczność jego użycia
  • nie służy on do wprowadzania w błąd konsumentów
  • udowodniono, że jego użycie nie stanowi ryzyka dla zdrowia konsumenta.
Dopuszczalne w Polsce ilości dodatków do żywności określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 18 września 2008 r. w sprawie dozwolonych substancji dodatkowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 177, poz. 1094) z późniejszymi zmianami.

- 100 - 199 - barwniki

- 200 - 399 - konserwanty

- 400 - 499 - emulgatory i środki zagęszczające

- 500 - 599 - dodatki o zróżnicowanym przeznaczeniu

- 600 - 699 - wzmacniacze smaku

- 700 - 799 - antybiotyki

- 900 - 1299 - dodatki do żywności o różnym zastosowaniu

- 1300 -1399 - modyfikowane skrobie

- 1400 - E1499 - modyfikowane skrobie (środki zagęszczające),

- 1500 - E1525 - sztuczne wzmacniacze smaku.

Najczęściej spotykane barwniki to:

E 100 nieszkodliwy (kurkumina, kurkuma z kłączy roślin tropikalnych; żółty, stosowany m.in. w przyprawach, koncentratach).) Naturalny, roślinny, żółty barwnik z rozłogów rośliny Curcuma longa.

E 101 nieszkodliwy (ryboflawina, laktoflawina, witamina B2) żółto-pomarańczowy, naturalny lub syntetyczny; stosowany m.in. w przyprawach).Występuje w przyrodzie.

E 102 odradza się spożywanie, syntetyczny; stosowany m.in. w napojach w proszku, esencjach owocowych, miodzie sztucznym. Może wywoływać alergie. Zagrożone są zwłaszcza osoby, które reagują alergicznie na aspirynę (kwas acetylsalicylowy) i astmatycy.

E 103 zabroniony

E 104 podejrzany, dodatek do wyrobów cukierniczych,syntetyczny, zielonkawo-żółty barwnik. Może wywoływać alergie. W testach na szczurach po podaniu czystej chinoliny obserwowano powstawanie nowotworów wątroby. Uwaga alergicy.

E 105 zabroniony

E 110 niebezpieczny,żółć pomarańczowa ;(dodatek do marmolady, żeli, gum do żucia, powłok tabletek).Może wywoływać alergie. W testach na zwierzętach przy podaniu dużych dawek stwierdzono powstawanie nowotworów nerek.

E 111 zabroniony

E 120 nieszkodliwy, zwierzęcy barwnik czerwony. Pozyskiwany z wysuszonych owadów Dactylopius coccus cacti.

E 121 zabroniony

E 122 warunkowo dopuszczalny czerwony barwnik azowy, syntetyczny;(stosowany w dżemach i marmoladach wiśniowych, budyniach, lodach, polewach). Może wywoływać alergie. Uwaga alergicy.

E 123 Dozwolony warunkowo tylko do dobarwiania win, alkoholi i ikry. Syntetyczny, czerwony barwnik azowy. W testach na zwierzętach stwierdzono jego wpływ na odkładanie się wapnia w nerkach. Odradza się spożywanie. Uwaga alergicy.

E 124 dozwolony syntetyczny, czerwony barwnik azowy.(dodatek do wędzonych ryb, cukierków pudrowych). Uwaga alergicy.

E 125 zabroniony

E 126 zabroniony

E 127 dozwolony syntetyczny, czerwony barwnik. Dozwolony do stosowania tylko do wiśni koktajlowych lub kandyzowanych, sałatek owocowych z dodatkiem wiśni. Osoby z problemami tarczycy powinny unikać artykułów spożywczych barwionych tą substancją.

E 130 zabroniony

E 131 nieszkodliwy. Syntetyczny, niebieski barwnik.

E 132 uważany za nieszkodliwy, ale przy jednoczesnym podawaniu zwierzętom dużych dawek indygotyny i azotynu sodowego stwierdzono uszkodzenia materiału genetycznego. Połączenie takie może wystąpić w diecie np. szynka lub kiełbasa i barwione słodycze lub likiery.

E 133 nieszkodliwy. Syntetyczny, niebieski barwnik.

E 140 nieszkodliwe naturalne, roślinne barwniki zielone, pozyskiwane z materiału roślinnego (lucerna, szpinak, wyciąg z pokrzywy itp.)

E 141 nieszkodliwy związek chlorofilowy- kompleks miedziowy chlorofilu - zielony, roślinny modyfikowany; dodatek do groszku konserwowego.

E 142 brak wiedzy, syntetyczny, zielony barwnik. Dotychczas opublikowano niewiele wyników badań.

E 150 nieszkodliwy, naturalny, roślinny barwnik koloru brązowego. Otrzymywany przez podgrzewanie cukru bez dodatku kwasów lub zasad. Silnie barwiący, lekko słodzący.

E 151 warunkowo dopuszczony, syntetyczny, czarny barwnik azowy. (podbarwianie nieszlachetnych rodzajów kawioru) Uwaga alergicy.

E 152 zabroniony

E 153 nieszkodliwy, naturalna substancja otrzymywana przez suche zwęglanie surowca roślinnego. Dodawany m.in. do barwienia skórki niektórych rodzajów sera, w cukiernictwie. E 160 nieszkodliwy (karetonoidy)

E 160 a nieszkodliwy (alfa-,beta- karoten, prowitamina A - żółty, naturalny; dodatek do produktów tłuszczowych np. masła)

E 160 b nieszkodliwy (annatto)

E 160 b annato, biksyna, ekstrakt z nasion Bixa orellana L, barwa żółta, naturalny; dodawany do margaryny, olejów, serów żółtych

E 160 c kapsantyna, kapsorubina (występuje w czerwonej papryce), czerwony, naturalny

E 160 d likopen, likopina, psi-karoten (występuje w pomidorach), czerwony, naturalny

E 160 e, f beta-apo-8-karotenal, ester etylowy beta-apo-8-karotenalu, barwa ciemnoczerwona

E 160 f niedopuszczony w Polsce karotenoid

E 161 niedopuszczony w Polsce ksantofil

E 162 nieszkodliwy (betanina, betacyjany z buraków ćwikłowych, czerwień buraczana, naturalny; dodatek do przetworów owocowych)

E 163 nieszkodliwy (antocyjan), występuje w winogronach i jagodach - czerwonawy, naturalny; do napoi, konserw owocowych, słodyczy.

E 170 nieszkodliwy (węglan wapnia, biały; środek ścierny w pastach do zębów, kalcpiryna - substancja osłonowa)

E 171 nieszkodliwy, syntetyczny, mineralny biały barwnik, dwutlenek tytanu, biały dodatek do gum do żucia, drażetek, past do zębów

E 172 nieszkodliwe syntetyczne, mineralne żółte, czerwone lub czarne barwniki, rzadko dodawany do sztucznych osłonek kiełbas.

E 173 szkodliwy syntetyczny, srebrno-szary, mineralny barwnik (stosowany do dekoracji słodyczy). Podejrzewa się, że jest jednym z czynników powodujących chorobę Alzheimera. Osoby chore na nerki mogą nie wydalać aluminium.

E 174 szkodliwy naturalny, mineralny, srebrny barwnik i konserwant. Dozwolony wyłącznie do stosowania w polewach słodyczy, dekoracji pralinek i do likierów. Może odkładać się w tkankach. Do zatruć dochodzi już przy podaniu kilku gram. Wydziela się bardzo powoli z moczem.

E 175 szkodliwy, naturalny, mineralny złoty barwnik. Dozwolony tylko do dekoracji cukierków i czekoladek oraz do likierów. Może prowadzić do zaburzeń w obrazie krwi. Wysoka cena powoduje, że stosuje się je w małych ilościach.

E 180 odradzany, syntetyczny, czerwony barwnik azowy. Stosowany do barwienia przeznaczonych do spożycia skórek serów. Uwaga alergicy.